منابع و اسناد خطبه غدیر خم
نوشته زیر خلاصه ای است از سند حدیث غدیر که در کتب معتبر شیعه و سنی و به اسناد مختلف نقل شده است و ما آن را از کتاب اسرار غدیر نقل می کنیم:
واقعه عظیم غدیر شامل مراحل مقدماتی قبل از خطبه و متن خطبه و وقایعی که همزمان با خطبه اتفاق افتاد و آنچه پس از خطبه بوقوع پیوست بصورت یک روایت واحد و متسلسل به دست ما نرسیده است و تنها خطبه غدیر به طور کامل در کتب حدیث حفظ شده است.
در کتاب عوالم العلوم(ج15/3 صفحات 493-508) فهرستی از راویان حدیث غدیر به ترتیب زمانی چهارده قرن را آورده و اثبات کرده چنین اتصال سند و نقل خلف از سلف دلیل بر ریشه محکم و سلسله بدون انقطاع اسناد در نقل حدیث غدیر است.
در صفحه 509-517 راویان غدیر به ترتیب الفبا آورده شده است.
در صفحه 522 مولّفینی که حدیث غدیر را ثبت کرده اند ذکر کرده و در صفحات 529-534 به وثاقت صحابه و تابعین و سایر ناقلین حدیث غدیر پرداخته است. به همین جهت در بین قاطبه مسلمین هیچ حدیثی به اندازه «حدیث غدیر» روایت کننده ندارد و از لحاظ علم رجال و درایت اسناد آن در حدّ فوق العاده ای است.
در اینجا به معرفی چند کتاب درباره سند حدیث غدیر می پردازیم:
تعداد زیادی از بزرگان اهل سنت نظیر: بخاری، ثعلبی، ذهبی، ابن حجر، تفتازانی، ابن اثیر، جاحظ و... حدیث غدیر را به عنوان یکی از مسلمات روایی، روایت کرده اند و در میان بزرگان شیعه کتب زیادی در زمینه حدیث غدیر تالیف شده است که در اینجا چند کتاب به عنوان راهنمایی و برای آگاهی از مباحث مربوط به سند حدیث غدیر معرفی می شود:
عبقات الانوار: میر حامد حسین هندی:جلد های مربوط به غدیر.
الغدیر: علامه امینی:ج1ص12-151و294-322.
نفحات الازهار فی خلاصة عبقات الانوار: علامه سید علی میلانی :ج6-9.
عوالم العلوم: شیخ عبدالله بحرانی:ج15/3ص 307-327.
بحار الانوار: علامه مجلسی:ج37ص181-182.
اثبات الهداة: شیخ حر عاملی:ج2ص200-250.
کشف المهم فی طریق خبر غدیرخم: سید هاشم بحرانی.
الطرائف: سید ابن طاووس:ص33.